Karstaren ibilbidea

Geoparkeko bihotzean zehar doan ibilbide honetan duela 110 milioi urte, Behe Kretazeoan, sortutako gure inguruko mendiak eta paisaia ederrak ezagutuko ditugu. Euri urak denboraren poderioz haitzulo asko sortu ditu inguru honetan, baita ura mendiaren barnealdera bideratzen duten lurrazaleko formazioak ere: dolinak, lapiazak eta poljeak. Gainera, Otarre, Aitolagaina eta Otzarretatik ikuspegi zabal eta zoragarriekin gozatzeko aukera izango dugu.

Deskargatu PR-Gi 46 ibilbidea

Track GPS - Wikiloc

Fitxa teknikoa

Ibilbideko interesguneak

Karstaren interpretazio gunea

San Nikolas ermita

Plazaolako errotak

Leizaola dorrea

Oinetxe honen antzinatasuna, Leizaolatar On Pedro eta On Hernando bertako semeak izateak argitzen digu. Lehendabizikoa, XIV. mende bukaeran notario apostolikoa izan zen, eta 1500. urtean Tripoliko gotzain izendatu zuten. Bere anaia Hernando, berriz, jeneral izatera iritsi zen. Azken karlistadan, dorretxe hau karlisten kuartela izan zen. Etxe honetako hormek historia eta kondaira asko gordetzen dituzte. Tradizioak dio sarrerako ateren baten azpian urrezko kanpai bat lurperatuta dagoela.

Irubixako karobia

Larrazkanda eta Otarre gainak

Mantu berdez estalia eta ehun urtetik gorako pagoez josia dagoen Larrazkandako muino idilikora iritsiz gero, merezi du Otarre gainera igotzea. Hemendik, ikuspegi zabal eta zoragarria ikus daiteke. Iparraldera begiratuz, kostaldea: Matxitxakotik hasi eta Miarritzeraino. Hegoalderantz, Aizkorriko mendilerroa, Karakate, Pol-Pol , Irimo, Udalaitz... Ekialdean, Aiako Harriak, Jaizkibel, Ernio, Pagoeta, eta aurrez aurre, Izarraitzko mazizoa eta Agiro-Sesiarte.

Aitolagaineko atsedenlekua

Ibilbidearen nondik norakoak

Ibilbide hau Lasturko San Nikolas baselizan hasten da. Hortik Deba-Mendarora doan errepidera sartuko gara, Itziar atzealdean dugula. Leizaola baserria pasatu, eta Abeletxera iristean, errepidea utzi egingo dugu, berdez estalitako bide batetik igotzeko; bide hori baso misto batera doa, errepidearekiko parez pare. Elorrotsuko ordekara iritsiko gara eta, bertan, pagadi bat eta aska bat izango ditugu. Malda handi bat igoko dugu, bidexka batetik -obretako hondakinekin eginda dago- lepo bateraino; lepoan, urbiltegi bat eta Lizarpe elkartea ditugu. Metalezko langa bat pasa eta hormigoizko bidexka batetik jaitsiko gara; bidexka lehen bihurgunean utziko dugu, ezkerreko bideari heltzeko. Beherago Alkorta baserria izango dugu. Aska bateraino igoko gara eta jiratzen hasiko, Gaintxipi mendiaren inguruan. Berehala, bidea banatu egingo zaigu; guk behealdeko bideari helduko diogu.
Erentza baserrira iritsiko gara -bere garaian benta izan zen- baserriaren aurretik doan bidetik barrena bordaraino eta Irubixako karobiraino jaitsiko gara. Bi itxitura pasako ditugu eta, ezkerrera jaisten den bidexka utzi ondoren, eskuinetik igoko gara, Otarre mendia inguratuz. Aldapa gogortu egingo zaigu; itxitura bat pasako dugu, tiro-eremu batera sartzera goazela aditzera emango digun kartel bat, hain zuzen. Hainbat antenatara daramatzan bidexka batera iritsiko gara; osin batetik pasako gara eskuinera Aitzuri ikusiko dugu, atzealdean Karakate-Irukurutzetako kordala eta ondoan Aizkorriko mendilerroa.
Errepide batetik Larrazkanda baserrira jaitsiko gara. Baserriaren aurretik pasako gara eta, Lasturra jaisten den errepidea utziz, eskuinetik jarraituko dugu, ehundaka urte dituzten pagoen artetik barrena Larrazkanda Azpikoa baserriraino igoko gara; baserriaren ingurua hain txukun dago, atentzioa ematen duela. Atxuri eta Madarixa aldera jarraitzen duen bidexka utzi eta ezkerrera hartuko dugu, eta hala pinudi batean sartuko gara; aurrera egin ahala, pinuak gutxitzen eta alertzeak ugaritzen joango dira. Bidebanatze batera iristean, eskuinera igotzen den bideari helduko diogu. Bidea zabaldu egingo zaigu. Itxitura arantzaduna pasa eta Ondaingo leporaino jarraituko dugu; lepoan, iturri bat dago. Eskuinean Atxurigaingo gaina izango dugu. Zipres lerden batzuen ondoan, beste itxitura bat pasa eta ezkerrera jarraituko dugu. Hurrengo bidebanatzean, lurrezko bidexka utzi eta ezkerrera hartuko dugu. Alertze-sail bat pasa eta pagadi dotore batera iritsiko gara; pagadian galtzen da bidea. Metro batzuk jaitsiko gara, beheragotik eta eskuinera doan bidexkari heltzeko. Ehun urteko pago baten ondotik pasako gara. Berriro pinudi eta alertze-sail batean sartuko gara. Beste itxitura bat pasa eta Aitolagaingo atsedenlekura iritsiko gara, Gazteluaitz mendiaren behealdean. Haur-parkeraino jaitsiko gara; bideari jarraitu, Urki baserrira jaisten den bidexka gurutzatu eta aurrera egingo dugu, bide berde dotore batetik barrena, Mugarrigaingo bordaraino.
Zelai Txikiko bordetara jaitsiko gara. Aurrez aurre Sesiarte mendia izango dugu; ezagutzen erraza den mendia, kareharria agerian daukalako. Eskuinera begiratuz gero, berriz, Otzapunta mendia ikusiko dugu eta horren behealdean Sagarretako bailara. Bidetik jarraituko dugu; giltzarrapoaz itxitako langa bat pasako dugu. Bideak Arrateko bailara zoragarria zeharkatzen du, Agiro eta Sesiarte mendien artetik. Hainbat landare-mota daude eta kareharria nonahi ikus daiteke. Otzarretara iritsiko gara. Errepidea eskuinaldera jaisten da, Endoia eta Zestoa aldera; guk, ordea, ezkerraldera jarraituko dugu. Aurrerago Olano eta Zigarain Txiki baserrien artetik pasako gara. Olanora iritsi aurretik, errepidea utzi eta eskuineko hormigoizko bidexkari helduko diogu. Esteia baserrira iritsi baino lehen, seinale hirukoitza ikusiko dugu; ezkerrera irteten den bidea hartuko dugu, itxitura baten atzealdetik. Pinudi bat gurutzatu eta bide batetik jaitsiko gara; hain zuzen ere, bide horretatik jaisten zituzten, garai batean, auzo honetako gorpuak, Itziarko hilerrian ehorztera. Murgizar baserriaren ondoan dagoen errepidera helduko gara eta, hortik, Murgira. Aurrera jarraituko dugu, Murgimendi baserri aldera; baserrira heldu aurretik, ordea, eskuineko bidea hartuko dugu, San Nikolasgo errotara jaisteko. Guztira 19,5 km egingo ditugu.