Debak aurrera egiten du eredu energetiko iraunkorrago eta parte-hartzaileago baterantz

2025ko apirilaren 4a

Tokiko Energia Komunitatea (TEK) sortzeko Udalak atzo egindako hirugarren saio parte-hartzailean, udalaren energia-estrategian sakondu eta energia-komunitatearen 3. eredua bat aurkeztu zen, EDINOR eredua. Datozen hilabeteei begira, tokiko energia-komunitate bat edo gehiago sortzeko lanean jarraituko du Udalak, horretarako udal webgunean proiektuari buruzko informazio zehatza emanez eta komunitateak eratzeko beharrezkoak diren urratsak erraztuz.

Atzo arratsaldean, apirilak 3, Tokiko Energia Komunitatea sortzeko hirugarren saio ireki eta parte-hartzailea egin zuen Debako Udalak. TEK-aren sorrera ekimen estrategikoa da, eta helburu du egungo eredu energetikoa bidezkoagoa, jasangarriagoa eta modu kolektiboan kudeatua bilakatzea, auzotarren, tokiko eragileen eta Udalaren beraren inplikazio zuzenarekin.

Tokiko energia-komunitateak (TEK) elkarrengandik hurbil dauden zenbait herritarrek, enpresek edo/eta tokiko erakundek osatutako talde txikiak dira. Irabazi asmorik gabeko erakunde gisa elkartzen dira, euren kabuz energia berdea sortu, kontsumitu eta kudeatzeko.

2023an ekindako prozesua

Debako Udalak 2023ko udazkenean ekin zion TEKak sortzeko parte-hartze prozesuari. Ordutik, hainbat informazio-saio egin dira Deban eta Itziarren, herritarrei TEKak zer diren, nola osa daitezkeen eta udalerriari zer onura ekar diezazkioketen azaltzeko: energia-kontsumoa eta emisioak murriztetik hasita baliabide energetikoen kudeaketan ahalduntzera arte.

Lehenengo saioetan, etxeko energia nola eta nondik sortzen den aztertu eta TEk eredu desberdinak aurkeztu ziren, hala nola Ekiola eta Goiener, eta dagoeneko martxan dauden komunitateen adibide praktikoak partekatu ziren. 

Hirugarren saioa: estrategia, ereduak eta hurrengo urratsak

Deban egin den hirugarren saio honetan, udal-estrategia energetikoan sakondu da. Estrategia hori bat dator klima-aldaketaren aurka borrokatzeko nazioarteko helburuekin, baita energia berriztagarriak eta efizientzia energetikoa sustatzen dituzten lege autonomiko eta estatalekin ere.

Horri lotuta, Udalak Euskadiko 4/2019ko iraunkortasun legea betetze aldera, hainbat jarduera burutzen ari da azken urteotan. Aipatutako legeak hurrengo helburuak ditu: eraikinetan, argiteria publikoan eta udal-ibilgailuetan energia-kontsumoa % 35 murriztea; % 100 berriztagarria den hornidura lortzea eta gutxienez eraikin publikoen % 32 instalazio berriztagarriekin estaltzea daude.

Hala, 2018 urtearekin alderatuz, gaur egun, aurrerapenak esanguratsuak lortu ditu Udalak helburu horietan:

• Udalaren energia-kontsumoa % 15 murriztu da 2024an. 
  Une honetan, udalerrian kontsumitutako energiaren % 64,43 jatorri berriztagarrikoa da, elektrizitate berdea, biomasa eta eguzki-energia fotovoltaikoaren erabilerari esker.
  Gaur egun, eraikin publikoen % 8,06 energia berriztagarrien instalazioekin hornitzen dira.
  Bi udal-eraikinek, kiroldegiak eta Burugorri eraikinak, dagoeneko B kalifikazio energetikoa lortu dute, guztizkoaren % 8,33.

Horrez gain, atzoko jardunaldian, aurreko saioetan landutakoa errepasatu zen, eta zehatzago aurkeztu ziren energia-komunitate ereduak, arreta berezia jarriz EDINOR ereduan.  Eredu horrek tokian-tokiko kudeaketaren aldeko apustua egiten du, hura inplementatzea errazten duen laguntza tekniko eta juridikoarekin, nahiz eta eredu honen baitan parte-hartzaileen esku-hartze zuzena txikiagoa den. 

Datozen hilabeteei begira, tokiko energia-komunitate bat edo gehiago sortzeko lanean jarraituko du Udalak. Horri jarraiki, azken saio parte-hartzailearen ondoren, gehien interesatzen zaien ereduaren alde bozkatzeko aukera izango dute, gutxienez, 2. eta 3. saioetako batera joan diren pertsonek, esteka honen bitartez. Bozketa asteazkenean, apirilaren 9an, amaituko da eta ez igandean, atzoko saioan aipatu zen bezala. Izan ere, Udalak bozketa epea atzeratu du, atzoko saiora hurbildu ezin zutenek TEKaren 3. eredu honen (EDINOR) informazioa aztertzeko eta udal teknikariekin kontsultatzeko denbora izan dezaten.

Era berean, datozen egunotan, Aldundiak, une honetan TEKa sortzeko eta hari lotutako instalazio fotovoltaikoak jartzeko zabalik dituen dirulaguntzak eskatzea da Udalaren asmoa, TEKa sortzeko bidean urrats garrantzitsu bat emanez. 

Behin aukeratutako eredua zehaztu ondoren, Udalak Tokiko Energia Komunitatean izena emateko prozesua zabalduko du. Prozesu horretan interesa duen orok eman ahal izango du izena; honen inguruko informazioa dagokion momentuan emango du Udalak. 

Horrez gain, TEKaren inguruko informazio atal bat sortuko da udal webguenan, proiektuari buruzko informazio zehatzarekin.