Itsas bainuak eta hondartzak

Itsas bainuek onura ugari eskaintzen digute; izan ere, itsasoko ura lasaigarria eta osasuntsua da. Debako Santiago eta Lapari hondartzak oso aproposak dira bainurako.

Ziurrenik Debako udaldiaren jatorria Altzola eta Zestoako bainu etxeetako hurbiltasunarekin lotuta dago. Eta XIX.mendeko lehen udatiar haiek orduko "olatu bainuak" hartzera etortzen ziren Debara. Hasieran gaixotasunak sendatzeko egiten zen bidaia hura tradizio bihurtu zen.

Hondartzan bainua hartzea, gehienontzat behintzat, udako kontua den arren, egon badaude urte guztian zehar egiten duten adoretsuak ere. Bai, bai! Neguan ere bai.

Ur epela nahiago dutenentzat, Hiru Uhinak hotelean Lapari spa clubak ur gaziko igerilekua eskaintzen du, lasaitasun oasi paregabea.

Debako hondartzak

Herriguneko Santiago eta Lapari hondartzez gain, udalerrian harrizko hondartza natural zoragarriak ditugu, naturazaleentzat eta lasaitasunaren bila dabiltzanentzat aproposak.

Santiago hondartza (Debako hondartza)

Debako Santiago hondartza Euskal kostaldeko ezagunetakoa da. Historikoki tradizio handikoa, herrigunetik oso gertu dago.

400 metro luze eta 150 metro zabal ditu. Marea jaistean, Lapari hondartzarekin batzen da, eta hareatza zabala eskaintzen dute. Oso egokia da bainurako, eta bertan sortzen diren olatuen kalitatea ezin hobea da, maila guztietako surflarientzako modukoak.

Eremu natural ederrean dago. Deba ibaia ondoan itsasoratzen da, itsaslabar ikusgarriak eta mendixkak inguruan ditu, eta pasealeku ederrez inguratuta dago.

Lasturko kareharrizko bloke handiek hareatza babesten dute itsasoaren eragina murriztuz. Harri-lubetaren gainean, Willy Berasaluze artistak egindako corten altzairuzko Etxola 15 eskulturak bat egiten du itsasertzarekin eta inguruko paisaiarekin.

Ekosistema eta kostaldea egonkortzeko eta babesteko, duna artifizial bat sortu zuten 2013an. Dunek harea pilatzen dute, eta ekaitzek eragindako kalteak arintzen dituzte. Gainera, landaredia finkatzen laguntzen dute eta biodibertsitatea sustatzen dute.

Ezaugarriak eta zerbitzuak:

Aparkalekua (urritik apirilera doan)
Komunak, iturriak eta zakarrontziak
Tabernak
Web-kamera
ISO 14000:1

Udaran (ekainaren 15etik irailaren 15era):

Dutxak eta aldagela
Sorosleak
Sarbidea errazteko pasabideak
Egokitutako bainurako aulkia
Toldoak

Informazio gehiago: Gipuzkoako Foru Aldundiko ingurumen saila

Lapari hondartza

Santiago hondartzako eskuin muturrean dago, eta berarekin alderatuta, lasaiagoa izan ohi da. Itsasbeheran bi hondartzek bat egiten dute, 80.000 metro koadroko hareatza sortuz. Itsasgoran, hareatza desagertu egiten da, beraz, kontuz ibili behar da itsasoaren egoerarekin. Bisitatu aurretik mareen egoera kontsultatu.

Pablo Sorozabal musikariari eskainitako pasealekutik du sarbidea. Eskailerak daude hondartzara jaisteko; izan ere, ez dago egokitutako pasabiderik mugikortasun murriztua duten pertsonentzat. Bertan, itsasora begira dago Koldobika Jauregik musikariaren omenez egindako eskultura. Kantauri itsasoa kostaldearen kontra talka egiten ikusteko toki bikaina da.

Zerbitzuak:

Aparkalekua 400 metrora.
Santiago hondartza ondoan dagoenez, bertako zerbitzuak eskura ditu.

Udaran (ekainaren 15etik irailaren 15era):

Dutxak
Sorosleak

Geologia gustuko baduzu eta gehiago jakin nahi baduzu, Lapariko hondartzan Flysch beltzaren ibilbidea egin dezakezu, izan ere, flysch geruza ikusgarriak daude inguruan; bertan dago Aitzandiko toles-etzana. Tolestura erraldoi horrek duela 100 milioi urte itsas hondoan pilatutako materialak plaken tektonikaren eraginez nola tolestu eta okertu diren erakusten digu. Baina Lapari hondartzak naturaren altxor geologiko paregabea ezkutatzen du: Debako septariak.

Septarien bilduma ederra daukagu ikusgai Debako turismo bulegoan, gerturatu ezagutzera.

Aitzuri hondartza

Kostaldeko altxor ezezagunetako bat da, harrizko hondartza basatia eta bakartia, itsaslabar ikusgarrien artean dago. Debako herrigunetik 8 kilometrotara dago eta Itxaspeko kanpinetik 700 metrotara, handik oinez baino ezin da iritsi PR-GI 5001a jarraituta.

Bainurako arriskutsua da, harri asko dituelako. Gainera, kontuz ibili behar da mareekin, bisitatu nahi baduzu itsasbeheran egin, eta joan aurretik mareen ordutegia kontsultatu.

Geologia gustuko dutenentzako toki interesgaria da, flysch geruza ikusgarriez gain, han bertan baitago Andutzeko faila, Geoparkeko flyscharen bi unitate nagusiak bereizten dituena: Behe Kretazeoko flysch beltza, mendebaldean; eta Kretazeoko eta Tertziarioko sekuentzia, ekialdean.

Ez galdu Aitzuri hondartzaren gainean dagoen Mendatagainako begiratokia, bertatik Mendata eta Sakonetako panoramika benetan zoragarria da, ez zara damutuko.

Mendata eta Sakoneta

Geomorfologiaren tenplu handiak

Itsaslabarren artean daude, ingurune natural eta babestuan eta flysch geruza izugarriez inguratuta, Euskal Kostaldeko Geoparkeko ikusgarrienetakoak dira. Itsasbeheran, harrizko geruzak agerian geratzen dira, eta Europako marearteko zabalgune handienetako bat bistaratzen da.

Sakoneta eta Mendata Debako herrigunetik 9 kilometrotara daude. Oinez baino ezin da iritsi, Uzkangako atsedenlekutik Sakonetara kilometro bat dago, eta Mendatagaineko aparkalekutik Mendatara, berriz, 300 metro, baina bidea aldapatsuagoa da.

Bainurako arriskutsuak izan daitezke; surflarientzat olatu interesgarriak daude, baina esperientzia behar da. Oso adi egon behar da mareen zikloarekin, itsasgoran hondartzak desagertu daitezke eta. Bisitatu nahi badituzu mareen taula kontsultatzea gomendatzen dizugu.

Balio geologikoaz gain, marearteko zabalguneak balio biologiko eta ekologiko handia dauka. 250 izaki bizidun baino gehiago bizi dira itsaslur ekosistema aberats, baina, era berean, hauskor horretan. Bertako bioaniztasuna ezagutzeko bisita gidatuak egiten ditugu.

Sakonetan atsedenleku txiki bat dago, baina bestela ez dago inolako zerbitzurik.

Naturaz gozatzeko eta lasaitasuna bilatzen dutenentzat aproposak dira, baita argazkilarientzako ere. Ez galdu Mendatagaineko panoramika, Euskal kostaldeko ikuspegi ederrenetakoa da. Eta hondartza batetik bestera joateko jarraitu beti GR-121a.

Baratzazarrak

Hondartza basati eta ezezaguna, harea gutxi eta harri ugari ditu. Debako herrigunetik 12 kilometrora eta Elorriagako atsedenlekutik 3 kilometrora dago, handik oinez baino ezin da iritsi eta bidea oso aldapatsua da.

Bisitatu aurretik, mareen ordutegia kontsultatzea komeni da, itsasgorarekin desagertu daiteke eta.

Bainurako arriskutsua izan daiteke, ur sakon eta korronte indartsuak izan ditzakeelako. Eta ez du zerbitzurik.

Inguruko itsaslabarrek eta flysch formatuek paisaia malkartsu eta ikusgarria osatzen dute, geologia eta naturazaleentzat interesgarria.

Hondartzarako bidean, ez galdu Baratzazarrak izeneko begiratokiko panoramika ikusgarria.

Mareen zikloak: itsasgora eta itsasbehera

Mareen zikloak naturaren fenomeno ikusgarrienetako bat dira, eta gurean gainera, itsasgora eta itsasbeheraren artean sortzen den itsasmailaren diferentzia ez da nolanahikoa. Marea bizien garaian, diferentzia hori, altueran, bost metrokoa izan daiteke. Beraz, hondartzara joatekoa bazara, kontuan eduki itsasoaren egoera, bereziki, itsasgoran desagertu daitezkeenetan: Lapari, Aitzuri, Mendata eta Sakoneta eta Baratzazarrak.